Shinto: de oorspronkelijke Japanse wereldbeschouwing

Shinto is de oudste wereldbeschouwelijke stroming van Japan. Volgens de shintoistische kosmogonie komen goden, de schepping en dus ook de mens voort uit dezelfde, natuurlijke bron. Dit ontbreken van een scheiding tussen universele entiteiten (kami), de bezielde natuur (tama) en het ‘hart’ van de mens (kokoro) onderscheidt shinto van religies en godsdiensten. Het kent nauwelijks geschriften, een eredienst, of voorschriften voor wat in de westerse ethiek ‘het goede leven’ wordt genoemd. Belangrijker is het onderhouden van goed contact van mensen met de kami, elkaar en hun voorouders en de energiën die daarmee gemoeid zijn. Daarbij zoekt men zoveel mogelijk aansluiting bij het ritme van de natuur, waarin vernieuwingsprocessen aan de orde van de dag zijn. Hieruit vloeien diverse reinigingsrituelen (misogi) en een zuivere, regelmatig wijze van leven voort, waarmee de kami als het ware worden uitgenodigd zich in de nabijheid te vestigen en waarmee ook de menselijke ziel tot rust kan komen (chinkon). Shinto bood het (zen-) boeddhisme uit China in de zesde eeuw de voedingbodem waardoor het zo snel kon gedijen.

Shinto in Nederland

Drs. P. de Leeuw, die is opgeleid aan de zeer oude Yamakageschrijn in Aichi, Japan, was de eerste shintomeester buiten Japan en is nog altijd de enige in Europa die shintoceremonies kan leiden. Op 8 oktober 2005 heeft hij de inwijdingsceremonie van Japans cultureel centrum Shofukan verzorgd. De dagelijkse ochtendceremonie van Shofukan, waarbij volgens de traditie voedselgaven worden aangeboden aan de kami, staat eveneens onder zijn supervisie. Kijk voor meer informatie op de web site van de Shinto Foundation.

Shinto-oefeningen

De shintotraining biedt een uitgebalanceerde serie oefeningen die lichaam en geest in harmonie brengen met de steeds wisselende omstandigheden van het dagelijks leven. De oefeningen zijn makkelijk aan te leren en gebaseerd op Shinto, een levensstijl die in Japan een nog langere traditie heeft dan boeddhisme. Ze hebben evenals yoga, t’ai chi, aikido of zen een heilzame uitwerking op lichaam en geest. In het dagelijks leven zorgt Shinto voor een steeds terugkerend rustpunt, dat nodig is om te revitaliseren.Door regelmatige beoefening krijgt men een rustige en diepe ademhaling. Er ontstaat meer aandacht voor de manier waarop men de dagelijkse handelingen verricht. Het bewustzijn wordt alerter en men krijgt beter inzicht in wat werkelijk nodig is. Het lichaam wordt soepeler en men krijgt het gevoel dat er een betere doorstroming ontstaat.

De oefeningen zijn dynamisch en werken door op verschillende gebieden van lichaam en geest: fysiek, emotioneel en mentaal. De dynamiek uit zich in de diversiteit aan oefeningen: beweging, ademhaling, meditatie en klank. Bijzonder in shinto is het accent op reiniging, of misogi.

Misogi is het schoonmaken van lichaam en geest, het overboord gooien van overbodige ballast, het verwijderen van verontreiniging en het opruimen van vooroordelen. Hierdoor leert men de werkelijkheid waar te nemen zoals die is en niet zoals men denkt dat die zou moeten zijn. Met het verbreden van de horizon krijgt ook de inspiratie een wijder perspectief. Men leert flexibel om te gaan met de veranderingen die de natuur in beweging houden: de rondedans van de seizoenen, de afwisseling van dag en nacht, het ritme van de ademhaling, de cyclus van geboorte en dood. Door het besef dat alles en iedereen deel uitmaakt van een natuurlijk patroon, krijgen we oog voor de sublieme schoonheid van de kleinste dingen.

De oefeningen brengen het gevoel van verwondering terug. In het dagelijks leven ontstaat een rituele dimensie die ons betrekt in de verbondenheid met de gehele natuur.

De essentie van shinto is schoonmaken. De eeuwenoude traditie van shinto onderhoudt de verbinding tussen de mens en de energie van de natuur. Shinto ziet geen onderscheid tussen sacraal en profaan, maar ziet lichaam en geest als één geheel.

Informatie

Docent

Drs. P. de Leeuw.

Lestijden

De bijeenkomsten vinden in principe plaats elke derde maandagavond van de maand van 20:00 tot 21:30 uur. De bijdrage in de kosten is €15,- per persoon per sessie. Wanneer u interesse heeft, kunt u contact opnemen met Shofukan.

Lesstof

Yamakage Shinto-oefeningen.